West-Afrika, de nieuwste hotspot in cocaïnesmokkel naar Europa

12-01-2024

West-Afrika, de nieuwste hotspot in cocaïnesmokkel naar Europa

Het voorbije jaar heeft de haven van Antwerpen een “drastische stijging” gezien van de hoeveelheid cocaïne die via West-Afrika ons land heeft bereikt. Nationaal drugscommissaris Ine Van Wymersch spreekt van “een nieuwe hotspot”.

Vorig jaar vond de douane meer dan 23 ton cocaïne in containers die via West-Afrika de haven van Antwerpen hebben bereikt. Het gaat om vier zeer grote inbeslagnames uit Sierra Leone en Liberia, die samen goed zijn voor bijna een vierde van de totale hoeveelheid cocaïne die in 2023 in beslag genomen werd. Ter vergelijking: vorig jaar werd 45 ton cocaïne uit Ecuadoraanse containers onderschept, maar daar waren 32 aparte inbeslagnames voor nodig.

De eerste keer dat ons land cocaïne vond uit West-Afrikaanse containers, was in de periode 2020-2022. Toen was dat goed voor 1 procent van alle inbeslagnames. Dat die hoeveelheid in korte tijd gestegen is naar bijna een vierde van alle inbeslagnames, noemt de douane “drastisch”. En die stijging is vast te stellen over heel Europa, concludeert het UNODC (VN-Bureau voor Drugs en Criminaliteit) in zijn recentste jaarrapport over drugs. De rol van Afrika, vooral West- en Centraal-Afrika, als doorvoerland voor cocaïne naar Europa is aanzienlijk toegenomen sinds 2019, stellen de onderzoekers vast.

Risicoanalyse omzeilen

Dat ziet ook nationaal drugscommissaris Ine Van Wymersch. “Criminele organisaties zoeken altijd de weg van de minste weerstand. En op dit moment loopt die weg via West-Afrikaanse landen”, aldus Van Wymersch. “Dat betekent niet dat de smokkel uit Ecuador zal stilvallen – dat land zagen we pas enkele jaren geleden als een nieuwe hotspot opkomen. Als we kijken naar hoeveel cocaïne er uit West-Afrikaanse containers in beslag wordt genomen in heel Europa, moeten we vaststellen dat West-Afrika een nieuwe hotspot is geworden. Daar moeten we alert voor zijn.”

De jongste jaren is de hoeveelheid cocaïne die West-Afrika bereikt, fors gestegen. In 2018 was er nog sprake van twee ton onderschepte cocaïne. Sinds 2019 schommelt dat aantal rond de tien ton. Volgens het UNOCD gaat het om coke die vanuit Latijns-Amerika onder meer naar Sierra Leone, Liberia en Gambia verscheept wordt. Daar zetten drugscriminelen de drugs over in West-Afrikaanse containers met als bestemming Europa, zegt Europol. Op die manier omzeilen de criminele organisaties de risicoanalyses aan de Europese havens. Die laten vooral alarmbellen afgaan bij Latijns-Amerikaanse containers.

Betere detectie

Volgens de Federale Gerechtelijke Politie is West-Afrika niet alleen geografisch een interessante tussenstop voor criminele organisaties, maar ook vanwege het socio-economische klimaat. Corruptie tiert daar welig en de internationale samenwerking verloopt er minder vlot. “Zuid-Amerikaanse kartels zien daar nieuwe opportuniteiten”, vertelt Marc Vancoillie van de centrale dienst drugsbestrijding van de federale politie.

Vancoillie benadrukt dat het nog te vroeg is om conclusies te trekken over de rol van West-Afrika in de cocaïnesmokkel. Dat de inbeslagnames uit West-Afrika in België bijna een vierde van de totale inbeslagnames uitmaken, betekent volgens hem ook dat de smokkel met succes gedetecteerd wordt. Dat zegt ook de douane, die benadrukt dat de alertheid over West-Afrikaanse containers het voorbije jaar sterk is toegenomen.

Volgens het Europees Drugsagentschap (EMCDDA) is er om die reden een onderrapportering in de cijfers. “Het is goed mogelijk dat criminele organisaties ook voordien al kleine hoeveelheden transporteerden, maar dat die niet gedetecteerd werden, omdat Europese havens, ook de Antwerpse, voornamelijk focusten op Latijns-Amerikaanse containers”, gaat Vancoillie verder. “Het is dus niet onlogisch dat drugskartels vanuit West-Afrika grotere hoeveelheden in een keer durven te transporteren.”

Cokemarkt oververzadigd

Dat wil niet zeggen dat criminele organisaties onopgemerkt zaken kunnen doen. Al in 2019 vonden in de zogenaamde “Operatie Spaghetti Connectie” verschillende arrestaties plaats, die gelinkt konden worden aan de Italiaanse maffia-organisaties camorra en ’ndragheta. Tijdens de operatie werden Italianen, Franse Turken en Ivorianen gearresteerd die vanuit Ivoorkust de smokkel naar Europa regelden.

Er is een overproductie aan cocaïne, stipt het rapport nog aan. Latijns-Amerikaanse plantages hebben hun technieken verbeterd en kunnen in korte tijd veel meer kweken. “De kartels moeten die coke ergens kwijtraken. Ook om die reden is de toevoer naar West-Afrika, maar ook naar Azië, gestegen”, zegt Vancoillie. “Het is een logisch gevolg, want ze kunnen Europa niet blijven volproppen met cocaïne. We stevenen weer af op een record aan inbeslagnames, maar dat betekent niet dat er op de markt minder cocaïne verhandeld wordt, integendeel. Dat blijft toch zeer opmerkelijk.”

Klik hier voor de bron.

 

GNBCC | News